Basit usuldeki esnafa muhasebe hizmetini proje diye sunan oda başkanlarına tepki gösterdi “Haksız rekabet oluşturuyorsunuz”

Sakarya Serbest Muhasebeciler Mali Müşavirler Odası (SSMMMO) Başkanı Erdinç Atalay, 1 Ocak 2026 itibariyle yürürlüğe giren olan basit usulle ilgili açıklama yaptı. Atalay esnaf odalarına sitem ederek, “Basit usuldeki üyelere hizmet edeceğim diye, gerçek usuldeki üyelerin hakkına giriyorlar. Bu haksız rekabet oluşturuyor” dedi.

TV264’te yayınlanan ‘Muhabir Masası’ programının canlı yayın konuğu olan Sakarya Serbest Muhasebeciler Mali Müşavirler Odası (SSMMMO) Başkanı Erdinç Atalay, 1 Ocak 2026 itibariyle yürürlüğe girecek olan basit usulden gerçek usule geçiş ve esnafın beklentileri, vergi sistemindeki değişiklikle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Sakarya Serbest Muhasebeciler Mali Müşavirler Odası'nı tanır mısınız? Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler unvanı artık bizim için biraz uzun bir unvan haline geldi. Biz kendi içimizde bu unvanı kısaca ‘Mali Müşavir’ olarak kullanıyoruz; ancak kanunen unvan bu şekilde devam ediyor. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası 1990 yılında kurulmuştur. Kanunla kurulan bu oda, Türkiye’de kurulan üçüncü SMMM odasıdır. Günümüzde Türkiye genelinde 77 Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası ve 8 Yeminli Mali Müşavirler Odası bulunmaktadır. Odamızın üst birliği TÜRMOB’tur. TÜRMOB, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği olarak faaliyet göstermektedir ve biz de bu yapı altında çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.” KURUCU BAŞKANLAR“Odamızın 1990’dan günümüze kadar olan sürecinde çok kıymetli başkanlarımız, abilerimiz, ablalarımız ve büyüklerimiz görev yapmıştır. Bu değerli isimler, mesleğimize katkıda bulunmuş, şehrimizde mesleğimizi tanıtmış ve camiamıza değer katmışlardır. Rahmetli olanları rahmet ve minnetle anıyoruz. Odamızın kurucu başkanı, rahmetli Sayın Yusuf Mahmutoğlu’dur. Ardından uzun süre başkanlık yapan ve mesleğe büyük katkılarda bulunan rahmetli Halil Kocacık gelmiştir. Kendisi görev başındayken vefat etmiş, bu olay camiamız ve şehrimiz için üzücü bir kayıp olmuştur. Bu değerli başkanlarımız, çok zorlu dönemlerde odamızın ve mesleğimizin gelişmesi için büyük emek sarf etmişlerdir.” DEPREM MİLAD OLDU“Deprem bu şehrin aslında bir miladı gibi oldu. Artık hepimiz için deprem öncesi ve sonrası diye ayırır olduk. O dönemde oda başkanlığı yapmak gerçekten zor bir süreçti. Çünkü vefat eden  meslektaşlarımız, bürosu yıkılan meslektaşlarımız vardı; vergi daireleri yıkılmıştı. Çok ciddi sorunlarla mücadele ettiler. Allah bin kere razı olsun, mekanları cennet olsun. Akabinde Selahattin Çakırsoy başkanımız oda başkanlığı görevini devraldı. Onun döneminde de kanunla ilgili bir değişiklik oldu; bunu kısaca bahsetmek isterim. Türkiye’de aslında bütün odalara ilk etapta gelen oda başkanlarına iki dönem kuralı uygulanıyordu. Fakat daha sonra diğer odalarda bu kural kaldırıldı; sadece mali müşavirler odalarında kaldı. Bu bir iç düzenleme meselesi değil, tamamen kanuni bir düzenlemedir. Yani bizde iki dönem kuralı geçerlidir. Bir oda başkanı en fazla iki dönem, yani toplam 6 yıl görev yapabiliyor. Ondan sonra ara vermeden tekrar göreve gelemiyor; bir dönem ara vermesi gerekiyor. Bu durum yalnızca mali müşavirler odalarına özgüdür.” MİLLETVEKİLİ ERTUĞRUL KOCACIK“Görev süresi dolduktan sonra Selahattin başkanımız Ertuğrul Kocacık’a görevi devretti. Ertuğrul Kocacık, şu an Sakarya milletvekilimizdir. Kendisi iki dönem, toplam 6 yıl oda başkanlığı yaptı. Ben de onunla birlikte yönetim kurulunda görev aldım; kendisiyle çalışmak gerçekten çok keyifliydi. Mesleğe büyük değer kattı; dijital dönüşümün başlangıcını başlattı diyebiliriz. Onun döneminde çok ciddi ve radikal değişiklikler gerçekleşti ve bu süreci gerçekten çok başarılı bir şekilde yönetti. Şimdi ise şehrimize milletvekili olarak hizmet ediyor; Meclis’te, Plan ve Bütçe Komisyonunda mesleğimizin sorunlarını dile getiriyor. Genel başkanımız da herhangi bir mesleki sorun olduğunda onun üzerinden konuları her zaman iletiyor. Ertuğrul başkanımız ve diğer meslektaş milletvekillerimizle birlikte, mesleğin sorunlarını çözmek için mücadele ediyorlar. Buradan kendisine de sevgi ve saygılarımızı iletmek isterim.” Oda bünyenizde kaç üyeniz var?“1278 üyemiz var, ayrıca 200 stajyerimiz bulunuyor. Odaya üye olmadan mesleki faaliyet gösteremez hiçbir meslektaşımız. Mesleki unvan aldıktan sonra odaya kayıt yaptırarak mesleki faaliyetlerini devam ettiriyorlar. Şundan da bahsetmek isterim: Oda binamız Sakarya’nın belki en gözde yerlerinden birinde, Serdivan’ın tam göbeğinde, Tunatan tesislerin arkasında bulunuyor. 2000 m² arsa üzerine kurulu, 1400 m² kapalı alanda eğitim sınıfları, konferans salonu, çok amaçlı toplantı salonu ve idari birimlerin olduğu, gerçekten Türkiye’de belki de en güzel planlanmış oda binasına sahibiz. Selahattin Çakırsoy başkanımız döneminde arsası alınıp bina inşa edildi. Tamamlanması ise 2010 yılında gerçekleşti; arsayı o dönemki yönetim kurulundaki büyüklerimiz almıştı. Onlara da teşekkürlerimizi iletmek isteriz. Binada mesleki faaliyetler yapılıyor, eğitimler veriliyor, kongreler, konferanslar yapılıyor. O nedenle de hizmet binamızın arsasının alımından binanın yapımına kadar zorlu, meşakkatli bir süreci geçiren Selahattin başkanıma, o dönemki yönetim kurulu üyelerine, emeği olan tüm meslektaşlarımıza teşekkür ediyoruz.” Muhasebeci nedir? Yeminli mali müşavir nedir? Ne iş yaparlar?“Muhasebeci ve mali müşavir diye aslında bir ayrım yok. Mali müşavir tek anlamıyla tek bir isimdir. Meslekte iki unvan var. Yeminli mali müşavirlik ve mali müşavirlik. Yeminli mali müşavirlerin yaptığı işler ayrı, serbest muhasebeci mali müşavirlerinin yaptığı hizmetler ayrı. Burada şöyle başlayabiliriz. Mali müşavirlik veya yeminli mali müşavirlik nedir dersek; kamu finansmanının sağlanması, ülkedeki vergi gelirlerinin hazırlanması ve toplanması aşamalarının hepsinin içinde bulunan, aslında bu ülkenin görünmez kahramanlarıdır. Pandemide bile, o zorlu dönemde bile bu meslek örgütü, sağlıkçılar gibi hiç durmadan çalıştı. Çünkü ülkenin o dönemde de vergiye ihtiyacı vardı; bu paranın toplanması, hesaplanması ve planlanması gerekiyordu. Biz de bununla ilgili kesintisiz faaliyet sürdürüyoruz.” ARTIK DANIŞMANLIK YAPIYORUZ“Mali müşavirler, iş dünyasının mali ve denetimsel işlemlerini yürütür, belgeleri beyannameye ve defter kayıtlarına aktarır, mali tablolarını düzenler. Zaman ve teknoloji öyle ilerledi ki artık defter tutma, kayıt yapma ve beyanname hazırlama döneminin sonuna doğru yaklaşıyoruz. Eski dönemlerde, başkanım da hatırlar, elle defter tutmadan, katiplikten gelen bir meslekti. Hatta o dönemlerde siyah kolluk takılırdı. Bu, hep gözlerde canlanan bir durum. Bugün geldiğimiz noktada artık danışmanlık yapan, müşavirlik yapan, denetim yapan bir meslek hâline doğru dönüyoruz. Yeni uzmanlık alanları meslek içinde gelişti; meslektaşlarımız belirli konularda kendilerini uzmanlaştırarak o alanlarda hizmet vermeye başladılar. Meslek artık daha keyifli ve yıllardır yaşadığı zorlu dönemlerin sonuna doğru, daha umutlu bir döneme ilerliyor.” MALİ MÜŞAVİRLER“Yeminli mali müşavirleri de kısaca bahsedelim. Türkiye’de 8 ilde odaları bulunan yeminli mali müşavirler, yaklaşık 130.000 kişilik camiada 125.000 mali müşavir ve 5.000 yeminli mali müşavir olarak ayrılabilir. Yeminli mali müşavirler denetim, tam tasdik işlemleri ve KDV iadesi işlemleri gibi faaliyetleri yürütürler; iş kolları mali müşavirlerden tamamen ayrı ve özel bir yapıya sahiptir.” Yemini ne için ediyorlar?“Yemini, aslında yaptıkları işin doğruluğunu teyit etmek için ediyorlar. Tıpkı doktorların Hipokrat yemini gibi, bizim yeminli mali müşavirlerin de bir yemini var. Yaptıkları işler; tam tasdik işlemleri, denetim işlemleri, KDV iadesi işlemleri gibi alanları kapsıyor. Aslında devletin bir denetim mekanizması gibi çalışıyorlar; bir kontrol mekanizması gibi. Peki, yaptıkları işler devlet nezdinde mi, yani devlet adına mı oluyor? Hayır, devlet adına çalışmıyorlar; serbest çalışıyorlar. Fakat yaptıkları işlerde ciddi sorumluluk alıyorlar. Şehrimizde yaklaşık 20 civarında yeminli mali müşavir var. Tam sayıyı şimdi yanlış söylemeyeyim. Ayrıca, o meslekten veya kamudan geçmiş yeminli mali müşavir meslektaşlarımız da var. Onlarla birlikte, serbest muhasebeci mali müşavirler uyum içinde, adeta bir aile olarak faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Bağımsız denetimin şartları, tam tasdiğin şartları var ve bu şartları yerine getiren firmalara hizmet veriyorlar. Özellikle ihracat yapan veya üretim yapan firmaların KDV iadesi işlemleriyle onlar ilgileniyor. İş sahaları esas olarak orada. Biz ise daha çok kayıt tutmak, beyanname vermek ve denetim yapmak tarafındayız. İkimizin iş kolları ayrı ama günün sonunda aynı noktada birleşiyoruz; meslek mensubuyuz ve birlikte faaliyetlerimizi sürdürüyoruz.” Gündemde olan basit usul düzenlemesiyle ilgili ne düşünüyorsunuz?“Alım satım yapan, büyükşehir sınırları içinde faaliyet gösteren firmalarda basit usul uygulanmıyor. Ama Türkiye’de buna istisna olan üç il vardı: Erzurum, Diyarbakır ve Sakarya. Sakarya, 1999 depremi vesilesiyle bu kanunda o parantez hükme girmiş ve o günden bugüne kadar da bu kısım hiç değiştirilmemiş. Aslında şehirdeki vergi adaletini ve kayıt dışı istihdamı tetikleyen bir unsur olduğunu her fırsatta dile getirdik. Alım satım yapan firmalarda, özellikle küçük esnaf açısından, basit usul hâlâ haklı bir uygulama. Kendi el emeğiyle, el becerisiyle çalışan, tek başına çalışan esnafımızın basit usulden yararlanmasında hiçbir sakınca yok. Ancak alım satım yapan firmalarda belli şartlar var, bu şartlar oluşsa bile bir şekilde basit usul tercih edilip faaliyet sürdürülebiliyordu.” “Şimdi o hüküm, 8 Eylül 2025 tarihli Cumhurbaşkanlığı kararıyla kaldırıldı. Buna göre 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek uygulamada nüfusu 30 binin altında olan ilçeler hariç, her türlü emtia imalatıyla uğraşanlar, emtia alım-satımıyla uğraşanlar, inşaat işleri, motor taşıtların bakım ve onarımıyla ilgili işler, lokanta ve benzeri hizmet işletmeleri, eğlence ve istirahat yerleri işletenler, şehir içi yol taşımacılığı faaliyetinde bulunanlar, basit usul kapsamının dışına alındı. Tabii uygulamaya geçer geçmez nasıl olacağı henüz net değil.” Ertelenme durumu mu olabilir?“Olabilir. Bununla ilgili tabii ki esnaf odalarının çalışmalarını duyuyoruz, talepleri olduğunu biliyoruz. Eğer vergide adalet olacaksa, herkese eşit bir vergi sistemi sağlanacaksa, bu uygulamaya geçmek gerekiyor. Tabii şunu da parantez içinde belirtmek isterim: Biz meslek örgütü olarak buradan ekonomik bir beklenti içinde değiliz. Sadece gerçek usulle basit usulü yan yana koyduğunuzda farkı görebiliyorsunuz. İki esnaf düşünün biri basit usul, diğeri gerçek usul. Gerçek usul esnaf; vergi, kira stopajı, KDV, muhtasar beyanname ve sigorta primlerini ödüyor. Basit usulde ise genellikle sigortalı çalışan sayısı az, vergi yükümlülükleri sınırlı. Bunları yan yana koyunca ciddi bir fark oluşuyor. Aynı sektörde, aynı işi yapan biri basit usul, diğeri gerçek usul olduğunda şehirde haksız rekabet ortaya çıkıyor. Bunun giderilmesi gerekiyor. Zaten basit usulün şartlarından biri olan kira limiti birçok yerde oluşmuyor; yani birçok esnaf için kira limiti altında kalıyor ve basit usul şartları aslında sağlanmıyor. Ama düzenlemeler yapılıyor ve basit usulün kalkması kesinlikle önemli.” BASİT USUL ORTADAN KALKMALI“Rakamsal olarak da şartlar var: Hizmet işletmelerinde 400.000, alım-satım yapanlarda 1 milyon limiti var. Alım ve satımın ayrı limitleri bulunuyor. Basit usul olabilmek için kira şartı ve yıllık kira tutarı gibi kriterler gerekiyor. Artık inşallah bu konuyu şehir olarak konuşmayacağız. Özellikle Sakarya gibi büyüyen bir ekonomisi, ihracatı ve tarımıyla önde olan bir şehirde, basit usul sorununun ortadan kalkması gerekiyor.” UYGULANSIN İSTİYORUZ“Esnafların da kafası çok karışık ama hangi esnafların geçeceği, hangilerinin geçmeyeceği Cumhurbaşkanlığı kararında belirlenmiş. Bazı olması gereken meslekler, meslek örgütleri yok. Bununla ilgili belki ilerleyen süreçte tekrar bir düzenleme yapılır. Ama şu an önümüzde olan Cumhurbaşkanlığı kararına göre işleyiş bu şekilde. Şu an aksi bir erteleme veya farklı bir görüş çıkmadı. Bu uygulanacak; inşallah böyle uygulanır diyoruz. Tabii, meslek camiası olarak neden bu kadar uygulansın istiyoruz? Bunun bir tarafı da şu. Muhasebe işlemleri mali müşavirler tarafından yapılır. Kanunda belirlenmiş; bir beyanname verilecekse, bir mali işlem yapılacaksa mali müşavir eliyle yapılması şarttır. Tabii basit usulde bu zorunluluk yok, çünkü bu kişiler beyanname vermiyorlar. Aynen öyle. Defter kayıtlarını düzgün bir şekilde tutmuyorlar; tutulsalar bile beyannameye yansımadığı için önem arz etmiyor. Bunun yanında belge düzenine de dikkat edilmiyor. Peki, bu işlemleri kim yapıyor derseniz, çoğunluğunu basit usuldeki defterlerin odalar tarafından tutulması sağlıyor.” BİZİ BASİT GÖREMEZSİNİZ“Meslek odalarının kuruluş amacı, basit usul müşterilerinin defterini tutmak değil.. Ama bunu üye hizmeti olarak sunuyorlar. Bazı odalarda şunu da duyduk: Başkan adayının ‘Ben buraya mali müşavir alıp size ya da muhasebeci alıp size burada ucuza hizmet vereceğim’ demesi ve bunu bir hizmet veya proje gibi sunması çok yanlış. Bizim mesleğimizi bu kadar basit görmemeleri gerekiyor. Yani basit usul anlayışı şöyle olmamalı. Her şey basit değil. Hayatın gerçekleri basit değil.” HİZMET DİYE SUNUYORLAR“Şehirde 50 bine yakın esnaf var. Bunun 50.000’den 35.000’i gerçek usul olsa, geri kalanı basit usul. Evet. 10.000’in üzerinde sayı… Üzücü bir tablo aslında bu konuda. Esnaf odalarının herhangi birinin bütçesinde, üye aidat geliri muhasebe gelirinin altında. Yani odanın tüm gelir kaynağını burası oluşturuyor. Bu da çok yanlış. Odalar buna çözüm bulmalı. Buradan bir beklentinin içinde olmamalı; bu işleri artık yetkiye sahip mali müşavirlere bırakmalı. Bu süreçte yapılan hizmet aslında her odanın hem gerçek usulde hem basit usulde üyesi var. Olması gereken o. Yani basit usuldeki üyelere hizmet edeceğim diye, gerçek usuldeki üyelerin hakkına giriyorlar. Bu haksız rekabet oluşturuyor. İnşallah bu uzamaz, hayata geçer ve gerçekten bu şehirde vergi adaleti, haksız rekabetin önlenmesi ve kayıt dışı istihdam engellenir. Ben bunun çok faydalı olacağını düşünüyorum.”